
Lęk separacyjny u psa może w znaczący sposób utrudniać codzienne życie zwierzęcia i jego opiekuna, w szczególności, gdy mowa o psach adoptowanych ze schroniska. Czym jest i jak objawia się lęk separacyjny? Jak pomóc psu go uniknąć? Odpowiadamy na te pytania.
Lęk separacyjny u psa – co to takiego?
Jednym z najczęstszych zaburzeń behawioralnych, z jakim borykają się psiarze, jest lęk separacyjny u psa. Co to takiego? Tak nazywa się nadmiernie przesadzona reakcja emocjonalna w odpowiedzi na rozstanie ze swoim opiekunem, nawet jeśli rozłąka jest krótka.
Przyczyny lęku separacyjnego u psów nie zostały do końca poznane. Ponieważ problem ten jest powszechny u psów adoptowanych ze schronisk, przypuszczalnie rozwija się on w następstwie złych doświadczeń z przeszłości (np. porzucenia przez poprzedniego opiekuna).
To jednak niejedyne możliwe przyczyny lęku separacyjnego u psów. Ze zjawiskiem tym powiązano także wydarzenia, takie jak np.:
- – nagła nieobecność jednego z członków rodziny lub innego zwierzęcia domowego (np. spowodowana śmiercią);
- – nagłe zmiany codziennego harmonogramu dnia (np. zmianę pracy opiekuna i dojeżdżanie do biura zamiast dotychczasowej pracy zdalnej, do której pupil był przyzwyczajony);
- – niezaspokajanie potrzeb psa (zarówno tych związanych z interakcjami społecznymi czy ćwiczeniami fizycznymi, jak i z odpoczynkiem);
- – przeprowadzkę do nowego miejsca zamieszkania;
- – przykre wydarzenia w przeszłości podczas nieobecności opiekuna (np. pozostanie samemu w domu na czas burzy lub fajerwerek).
Wskazujące na lęk separacyjny u psa objawy mogą być także związane z problemami ze zdrowiem fizycznym. Z lękiem separacyjnym można pomylić np.: choroby tarczycy, cukrzycę, nietrzymanie moczu lub tymczasowe zaburzenie równowagi hormonalnej po zabiegu sterylizacji. Warto skonsultować się z lekarzem weterynarzem, aby dowiedzieć się, czy w danym przypadku problemy medyczne mogą przyczyniać się do problemów z zostawaniem samemu w domu.
Sprawdź też: Najczęstsze problemy behawioralne psów >>
Lęk separacyjny u psa – objawy
Lęk separacyjny może przejawiać się, zarówno pod postacią łagodnych objawów, jak i bardziej dramatycznych zachowań. Typowe dla lęku separacyjnego u psa objawy, to:
- – głośne szczekanie;
- – nerwowe chodzenie tam i z powrotem, po okręgu lub w linii prostej;
- – niszczenie parapetów, podłóg, ram drzwi, ścian;
- – niszczenie przedmiotów domowych, np. butów, mebli, roślin doniczkowych;
- – oddawanie moczu lub kału w domu, pomimo prawidłowo przeprowadzonej nauki czystości;
- – próby ucieczki z domu pod nieobecność opiekuna, w tym również skutkujące samookaleczeniem;
- – uporczywe wycie;
- – zwiększone ślinienie się lub wymioty po wyjściu opiekuna.
Z lękiem separacyjnym u psa mamy do czynienia, jeśli powyższe nieprawidłowe zachowania występują tylko wtedy, gdy opiekun jest nieobecny w domu.
Lęk separacyjny u psa – jak sobie radzić?
Lękowi separacyjnemu u psa można zapobiec poprzez stopniowe przyzwyczajanie pupila do wyjść z domu i powrotów. Wskazane jest stopniowe przejście od krótkich nieobecności (dosłownie 5-minutowych), do coraz dłuższej rozłąki. Warto również obserwować zachowanie psa pod naszą nieobecność (np. przy pomocy kamerki).
Co można zrobić, gdy zauważymy objawy lęku separacyjnego u psa? Jak pomóc pupilowi? W załagodzeniu niepokoju pomoże:
- – codzienna rutyna w postaci zaplanowanego czasu na zabawę i spacery oraz wyznaczonego czasu przeznaczonego na drzemkę, bez uwagi ze strony opiekuna;
- – pozostawienie psu na czas nieobecności bezpiecznych zabawek wypełnionych jedzeniem, które odwrócą uwagę od samotności i pomogą w zminimalizowaniu stresu;
- – zapewnienie psu odpowiednich ilości aktywności fizycznej i umysłowej przed pozostawieniem go samego w domu. Zmęczony pies (zwłaszcza intelektualnie zmęczony) jest bardziej skłonny do odpoczynku.
Sprawdź też: Jak uniknąć 10 częstych błędów w socjalizacji psa >>
Lęk separacyjny u psa ze schroniska – jak pomóc adopciakowi?
W szczególności częstym zjawiskiem jest lęk separacyjny u psów ze schroniska. Ze względu na trudne przeżycia w przeszłości, adopciak może odczuwać silny niepokój pod nieobecność nowego opiekuna i proces przyzwyczajania go do rozłąki może trwać dłużej.
Co można zrobić, gdy po adopcji zauważamy objawy lęku separacyjnego u psa? Jak sobie radzić? Wskazane jest przede wszystkim uzbrojenie się w cierpliwość. Naukę zostawania w domu samemu może przyspieszyć:
- – pozostawianie pupilowi kocyka, ręczników lub ubrań, które pachną opiekunem;
- – przyzwyczajenie do klatki kennelowej, w której pies ma swoją strefę bezpieczeństwa i spokoju i do której pies może sam wchodzić;
- – unikanie robienia zamieszania podczas wychodzenia z domu i powrotów do domu;
- – zapewnienie stymulacji wizualnej i/lub dźwiękowej, np. w postaci zostawionego włączonego radia lub telewizora.
Każdy pies jest inny, dlatego w trudniejszych przypadkach może być konieczna konsultacja z doświadczonym behawiorystą zwierzęcym lub nawet zastosowanie leków uspokajających.
Źródła:
[1] Animal Emergency Service (2022). Separation Anxiety In Dogs (the symptoms and how to help your dog) [online]. Available at: https://animalemergencyservice.com.au/blog/separation-anxiety-in-dogs [dostęp online: 17.02.2025 r.] [2] The American Society for the Prevention of Cruelty to Animals (ASPCA) (2015). Separation Anxiety. [online]. Available at: https://www.aspca.org/pet-care/dog-care/common-dog-behavior-issues/separation-anxiety [dostęp online: 17.02.2025 r.]