Prawidłowa socjalizacja szczeniaka ma kluczowy wpływ na jego zachowanie w wieku dorosłym oraz późniejsze relacje z ludźmi i innymi zwierzętami. Dobry plan socjalizacji szczeniaka i jego konsekwentna realizacja sprawią, że Twój pies będzie pewny siebie, a jednocześnie spokojny i zrównoważony. Jak stopniowo wprowadzać szczeniaka do nowych doświadczeń? W jaki sposób budować pozytywne skojarzenia z różnymi sytuacjami? Odpowiadamy na te pytania.
Szczeniak, socjalizacja – co to jest i dlaczego prawidłowa socjalizacja szczeniaka jest taka ważna?
Socjalizacja to termin często używany w kontekście hodowli oraz tresury psów. Oznacza on proces nabywania przez szczenię wiedzy oraz pewnych kluczowych umiejętności, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie [1-4].
Prawidłowa socjalizacja szczeniaka polega na celowym, stopniowym wystawianiu go na różne bodźce oraz aranżowaniu spotkań z różnymi osobami i zwierzętami, przy jednoczesnym nagradzaniu pozytywnych zachowań. Dobrze opracowany plan socjalizacji szczeniaka ma znaczący wpływ na jego zachowanie w wieku dorosłym. Prawidłowa socjalizacja szczeniaka zapewni stabilność emocjonalną w trudnych dla psa sytuacjach i pomoże w uniknięciu agresji, lęków czy też innych problemów behawioralnych [1-4].
Plan socjalizacji szczeniaka – etapy
W przypadku szczeniaków socjalizacja przebiega w trzech różnych etapach. Wyróżniamy [2, 5, 6]:
- okres wczesnej socjalizacji – do 12. tygodnia życia piesek zwykle jest jeszcze pod opieką swojej mamy i hodowcy. Jest to czas, kiedy szczenię jest najbardziej chłonne, jeśli chodzi o nowe doświadczenia i bodźce oraz chętnie wchodzi w interakcje z różnymi obiektami, dźwiękami, zwierzętami i ludźmi. Dobre doświadczenia wyniesione z hodowli to pierwszy krok do prawidłowej socjalizacji szczeniaka – na kolejnych etapach zadba o to już nowa rodzina pieska;
- faza przejściowa – w wieku pomiędzy 3 a 6 miesięcy piesek już mieszka w nowym domu. Od teraz plan socjalizacji szczeniaka realizują jego opiekunowie. Szczenię wciąż rozwija swoje umiejętności społeczne, zaczyna także przejawiać pierwsze oznaki niezależności, co wymaga konsekwentnego wychowania;
- okres dojrzewania – najtrudniejszym etapem jest wiek pomiędzy 6 a 12 miesięcy (w przypadku szczeniąt dużych ras – nawet do 2-3 lat). Młody pies przechodzi wtedy przez różne zmiany hormonalne oraz emocjonalne. Może się buntować i przejawiać niechęć do współpracy, skłonność do dominacji, a także większą potrzebę rywalizowania z innymi psami.
Socjalizacja szczeniaka – krok po kroku
Jak powinna przebiegać socjalizacja szczeniaka, krok po kroku? Najważniejsze jest [1, 2]:
- przyzwyczajanie do wizyt u weterynarza i zabiegów pielęgnacyjnych;
- stopniowe przyzwyczajanie do podróży różnymi pojazdami, nie tylko samochodem;
- stopniowe zapoznawanie szczeniaka z nowymi dźwiękami, zapachami, osobami i zwierzętami (w tym również socjalizacja szczeniaka z kotem);
- tworzenie pozytywnych skojarzeń z nowymi sytuacjami.
Sprawdź też: Socjalizacja psa – 12 zasad, które warto znać (złota dwunastka Margaret Hughes) >>
Prawidłowa socjalizacja szczeniaka polega na pokazywaniu mu różnorodnych osób – młodszych, starszych, chodzących o kulach, z brodą, z parasolem, w okularach przeciwsłonecznych, na rowerze, na hulajnodze, na motorze itd. Plan socjalizacji szczeniaka powinien uwzględniać również różne hałasy (np. dzwonek do drzwi, fajerwerki, odkurzacz, syrenę policyjną – możemy je odtwarzać wielokrotnie w prawdziwym życiu lub skorzystać z pomocy Internetu i aplikacji YouTube). Bardzo istotna jest także socjalizacja szczeniaka z innymi psami – pomagają w tym wybiegi i parki dla psów oraz specjalne zajęcia dla szczeniąt, tzw. psie przedszkole.
Szczeniak, socjalizacja – jak sobie radzić z problemami?
W przypadku niektórych szczeniąt socjalizacja może być utrudniona, przykładowo [2]:
- jeśli szczenię jest lękliwe, może unikać kontaktu wzrokowego z nowymi osobami i zwierzętami lub nawet reagować na nowe spotkania agresją – w takiej sytuacji należy uzbroić się w cierpliwość, zwolnić tempo i zacząć od mniej stresujących dla psiaka bodźców. W opanowaniu strachu przed innymi ludźmi i zwierzętami pomoże także uczęszczanie na grupowe kursy pod okiem profesjonalnego trenera lub psiego behawiorysty;
- jeśli szczenię ma lęk separacyjny, może pod nasza nieobecność hałasować, niszczyć różne przedmioty lub nawet załatwiać się w domu ze stresu – wtedy wskazane jest przyzwyczajanie do zostawania samemu w domu krok po kroku. Należy zacząć od przysłowiowych 5 minut i stopniowo wydłużać czas. W zminimalizowaniu stresu podczas rozłąki z opiekunem mogą pomóc bezpieczne gryzaki, ulubione zabawki czy też włączone radio.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, np. związanych z socjalizacją szczeniaka z innymi psami czy też socjalizacją szczeniaka z kotem domowym, zawsze warto zwrócić się o pomoc do hodowcy, lekarza weterynarza, tresera psów lub psiego behawiorysty. To osoby, które pomogą we wczesnym zidentyfikowaniu wielu nieprawidłowych zachowań i ich skorygowaniu zawczasu, zanim przerodzą się one w trudniejsze do naprawienia problemy behawioralne.
Sprawdź też: Jak uniknąć 10 częstych błędów w socjalizacji psa >>
Spodobał Ci się artykuł? Zostaw komentarz i udostępnij!
Źródła:
[1] https://www.akc.org/expert-advice/training/puppy-socialization/ [dostęp online: 09.12.2024 r.] [2] https://www.pdsa.org.uk/pet-help-and-advice/looking-after-your-pet/puppies-dogs/puppy-socialisation [dostęp online: 09.12.2024 r.] [3] https://spca.bc.ca/faqs/how-socialize-puppy/ [dostęp online: 09.12.2024 r.] [4] https://www.thekennelclub.org.uk/getting-a-dog/caring-for-your-new-puppy/what-is-puppy-socialisation [dostęp online: 09.12.2024 r.] [5] https://reginahumanesociety.ca/programs-services/alternatives-to-admission/dog-behaviour-tips/puppy-developmental-stages-and-behaviour [dostęp online: 09.12.2024 r.] [6] https://reginahumanesociety.ca/programs-services/alternatives-to-admission/dog-behaviour-tips/puppy-developmental-stages-and-behaviour [dostęp online: 09.12.2024 r.]
